“Τα πετρέλαια στην Επανομή θα έφταναν να ξεπληρώσουμε το χρέος”
Εκθεση της Επιτροπής Υδρογονανθράκων του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, αποκαλύπτει τα αποτελέσματα των μέχρι σήμερα επιστημονικών ερευνών που υποδεικνύουν ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περιοχές που παρουσιάζουν επιχειρηματικό ενδιαφέρον για την πιθανή ανακάλυψη υδρογονανθράκων. Περιοχές με αποδεδειγμένη την ύπαρξη πετρελαϊκού συστήματος (π.χ. Ήπειρος, Β. Ιόνιο, Πατραϊκός, Κυπαρισσιακός, ΒΔ Πελοπόννησος, Θερμαϊκός, Ορφανός, Θρακικό Πέλαγος, κ.λπ.), οι μέχρι σήμερα έρευνες είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικές αλλά απαιτείται περαιτέρω συστηματική γεωφυσική και γεωτρητική έρευνα για τον εντοπισμό πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων φυσικού αερίου.
Με αφορμή όλα τα παραπάνω, διαβάστε αναφορά της εκπομπής του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου, πριν από αρκετά χρόνια, σύμφωνα με την οποία “Τα πετρέλαια στην Επανομή θα έφταναν να ξεπληρώσουμε το χρέος”:
“Ανεκμετάλλευτα τεράστια αποθέματα υδρογονανθράκων υπάρχουν κάτω από την ελληνική γη και τη θάλασσα και ιδιαίτερα στο υπέδαφος της Επανωμής Θεσσαλονίκης, που θα μπορούσαν να αποφέρουν πάνω από 300 δισ. ευρώ. Πέραν της χαρακτηριστικής κωλλυσιεργίας για την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, οι υπεύθυνοι επιδεικνύουν εγκληματική αμέλεια, καθώς τα δύο στόμια των κοιτασμάτων της προαναφερθείσας περιοχής έχουν σφραγιστεί με βαλβίδες τις οποίες ο χρόνος και οι καιρικές συνθήκες έχουν διαβρώσει και αποτελούν «ωρολογιακή βόμβα».
Ποιοι είναι οι υπεύθυνοι που εδώ και τόσα χρόνια δεν έχουν κάνει κάποια ενέργεια; Γιατί οι διαγωνισμοί- πρόσκληση ενδιαφέροντος για εξόρυξη πετρελαίου βασίζονται σε μετρήσεις-έρευνες παλαιότερων ετών που αποδεικνύουν μικρότερα κοιτάσματα απ’ όσο υπολογίζονται σήμερα;
Βάσει της επιτόπιας έρευνας και των επισημάνσεων του κ. Παντελή Παπάζη, πρώην στελέχους της EXXON, με μεγάλη εμπειρία, τα κοιτάσματα παραμένουν ανεκμετάλλευτα και χωρίς φύλαξη για περισσότερα από 20 χρόνια, την ίδια στιγμή που η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με την αποπληρωμή του χρέους.
Όπως τονίζει ο κ. Παντελής Παπάζης, Ειδικός Ερευνητής Εντοπισμού και Εξόρυξης Πετρελαίου, οι έρευνες ξεκίνησαν το 1985, επί κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου και οι γεωτρήσεις πραγματοποιήθηκαν στην Επανωμή το 1989 όταν και βρέθηκαν δύο κοιτάσματα 19 και 9 εκατ. κυβικών μέτρων (cm3). Καθώς όμως στην Ελλάδα δεν υπήρχε τότε τεχνογνωσία και υποδομή για την εκμετάλλευση αερίου, δόθηκε εντολή να μπει η αξιοποίησή τους σε «αναμονή». Τοποθετήθηκαν δηλαδή ειδικές σφραγίδες, προκειμένου να είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμη η εγκατάσταση για να βγει το φυσικό αέριο μέσα στα επόμενα χρόνια.
«Όταν ένα κοίτασμα μπαίνει σε αυτό που λέμε “κατάσταση αναμονής”, ισχύει για τρία με πέντε χρόνια. Σε αυτό το χρονικό διάστημα αποφασίζεις αν τελικά θα το εκμεταλλευτείς ή θα το “κλείσεις” οριστικά», υπογραμμίζει ο κ. Παπάζης.
Ωστόσο, οι μήνες έγιναν χρόνια και τα χρόνια δεκαετίες χωρίς να γίνει κάποια ουσιαστική κίνηση ούτε να παρθεί κάποια συγκεκριμένη απόφαση. Αποτέλεσμα είναι και οι δύο εγκαταστάσεις να εμφανίζουν σημάδια εγκατάλειψης.
Οι δύο γεωτρήσεις έχουν καλυφθεί με τσιμεντόπλακες, την ίδια στιγμή που οι κεφαλές τους βρίσκονται μέσα σε μια δεξαμενή με νερό. Όμως έχει περάσει το χρονικό περιθώριο που δίνεται σε μια εγκατάσταση, το οποίο τοποθετεί ένα κοίτασμα σε «κατάσταση αναμονής», η απουσία φύλαξης και συνδυασμό με τη διάβρωση από τις καιρικές συνθήκες αυξάνουν τις πιθανότητες έκρηξης.
«Πάντα υπάρχει ο κίνδυνος αυτή η γεώτρηση της Επανωμής να κάνει κάποια έκρηξη. Κάτι πρέπει να γίνει και πρέπει να γίνει σύντομα. Δυστυχώς, όπως πολλά πράγματα στην Ελλάδα, έτσι και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει μια αναξιοπιστία. Στην Ελλάδα είναι δύσκολο να βρεθεί ποιος ευθύνεται για κάτι και με την αίσθηση της ευθυνοφοβίας που υπάρχει δεν ξέρω πού μπορεί να ζητήσει κάποιος ευθύνες. Η κεφαλή φαίνεται να βρίσκεται σε καλή κατάσταση, αλλά από κάτω δεν ξέρουμε τι ζημιές μπορεί να έχει προκαλέσει το διοξείδιο του άνθρακα».
Ο Π. Παπάζης επιχείρησε πριν από επτά χρόνια να λάβει σχετική άδεια για τη διαχείριση των κοιτασμάτων, ωστόσο, όπως τόνισε όλες του οι προσπάθειες έπεσαν στο κενό.
«Ό,τι και να πούμε τα πετρέλαια δεν είναι θέμα ελληνικό, είναι παγκόσμιο θέμα και οι κανόνες με τους οποίους δουλεύουν, αναπτύσσονται και εξελίσσονται είναι διεθνείς κανόνες, αναγνωρισμένοι και αποδεκτοί παγκοσμίως. Όποιος ελέγχει τα πετρέλαια έχει στρατιωτική δύναμη. Αν είχαμε μια σωστή εταιρεία και αυτή ήταν παγκοσμίου φήμης θα είχαμε άλλη εξωτερική πολιτική», υπογράμμισε αρχικά.
«Έπρεπε κάθε φορά να περιμένουμε το φορέα διαχείρισης», προσθέτει, αναφέροντας ως παράδειγμα την κατάσταση που συνάντησε όταν πραγματοποίησε τις πρώτες έρευνες στην Επανωμή τη δεκαετία του ’80. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρει ότι του είχε κάνει μεγάλη εντύπωση πώς ήταν δυνατόν η Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου (Δ.Ε.Π.) να έχει τόσους ανθρώπους προσωπικό για μια «χούφτα-Ελλάδα», φθάνοντας στο σημείο να αναρωτιέται «τι θα τους κάνουμε όλους αυτούς;»
Όπως εξηγεί, μάλιστα, έκανε τότε κάποιες προτάσεις για αναδιάρθρωση της Δ.Ε.Π., έτσι ώστε να γίνει πιο ευέλικτη, χωρίς όμως να γίνει κάποια ουσιαστική κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση.
«Η κατάσταση θύμιζε κάθε άλλο παρά μια οργανωμένη ομάδα που είχε στόχο την έρευνα και την εξόρυξη του πετρελαίου».
Τα αποθέματα υδρογονανθράκων κάτω από την ελληνική γη και τη θάλασσα ξεπερνούν σε βάθος εικοσιπενταετίας τα 300 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό αρκεί για την αποπληρωμή του χρέους της χώρας, ο δε εντοπισμός, η εξόρυξη και η εκμετάλλευσή τους θα προσφέρει θέσεις εργασίας και θα δημιουργήσει εξειδικευμένο εργατικό προσωπικό, αλλά θα προσφέρει και ευρύ πεδίο έρευνας σε πανεπιστημιακά κέντρα, χωρίς να ξεχνά κανείς και την ώθηση στον τεχνολογικό τομέα.
Το πόσο όμως ανεκμετάλλευτα παραμένουν αυτά τα κοιτάσματα και το πόσο εγκληματική παραμένει η ολιγωρία των αρμόδιων Αρχών φαίνεται από το παράδειγμα της Επανωμής. Ακόμα και τώρα, οι δύο γεωτρήσεις μπορούν να αξιοποιηθούν, παρά το αυξημένο οικονομικό κόστος για εκ νέου τοποθέτηση νέων βαλβίδων και σωληνώσεων, προσφέροντας ηλεκτρικό ρεύμα σε περιοχή ίση σε έκταση με την Κεντρική Μακεδονία για τα επόμενα 20-30 χρόνια.
Κλείνοντας, ο κ. Παπάζης εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων μπορεί να αποπληρώσει τα δάνεια που έχει συνάψει η ελληνική κυβέρνηση.
«Η Ελλάδα έχει προοπτική στα πετρέλαια και αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να τα βάλουμε σε σωστά πλαίσια. Τα κοιτάσματα μπορούν να εξοφλήσουν το κόστος του χρέους», πρόσθεσε.
