Πρέπει να το καταλάβουμε: Το εμβόλιο είναι προστασία

Διαχρονικά τα εμβόλια αποτελούν τα πιο ασφαλή και αποτελεσματικά όπλα στην αντιμετώπιση των επιδημιών. Στην ιστορία της ανθρωπότητας, η εξάλειψη θανατηφόρων νοσημάτων όπως η «ευλογιά», και η πρόληψη μιας σειράς από σημαντικές ασθένειες που αποτελούσαν μάστιγα για τον άνθρωπο όπως ο τέτανος, η πολιομυελίτιδα, οι ηπατίτιδες, η γρίπη, η ιλαρά έγινε δυνατή χάρη σε προγράμματα μαζικού εμβολιασμού.

Ο εμβολιασμός αποτελεί μια θεραπεία εξαιρετικά ασφαλή, ακριβώς επειδή στηρίζεται στην ενεργοποίηση των φυσιολογικών μηχανισμών ανοσολογικής μνήμης. Τα ειδικά λεμφοκύτταρα μνήμης που δημιουργούνται στα όργανα του λεμφικού συστήματος (λεμφαδένες) λίγες εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό είναι εξειδικευμένα να αναγνωρίζουν ειδικά πεπτίδια (αντιγόνα) της κυτταρικής δομής του παθογόνου, μιμούμενα που εν πολλοίς την ανοσία που εξασφαλίζεται μετά από φυσική λοίμωξη.

Κατά συνέπεια, η επόμενη έκθεση στο εν λόγω παθογόνο οδηγεί άμεσα στην εξουδετέρωσή του μέσω της παραγωγής προστατευτικών αντισωμάτων από τα ειδικά Β λεμφοκύτταρα και της ενεργοποίησης επιπλέων μηχανισμών προστασίας από ειδικά Τ λεμφοκύτταρα.

Σε αρκετές περιπτώσεις ασθενειών, όπως η νόσος COVID-19, η ανοσολογική απάντηση μέσω του εμβολιασμού είναι πιο αποτελεσματική από την φυσική ανοσία μετά από λοίμωξη, επειδή η ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού είναι στοχευόμενη και ελεγχόμενη ενώ απουσιάζει η ανασταλτική δράση του παθογόνου στο αμυντικό μας σύστημα.

Τα εμβόλια θεωρούνται τα πιο ασφαλή φάρμακα, επειδή η συντριπτική πλειονότητα των παρενεργειών τους είναι ήπιες, (π.χ., τοπικός πόνος, ερυθρότητα στο σημείο ένεσης) είτε συστηματικά (π.χ., πυρετός, ήπια αλλεργική αντίδραση). Επιπλέον, οι παρενέργειες αυτές των εμβολίων εκδηλώνονται άμεσα (λίγες ώρες έως μέρες) και είναι αυτοπεριορισμένες.

Η δημιουργία αποτελεσματικών εμβολίων δεν είναι μια απλή και εύκολη διαδικασία. Για μια σειρά από γνωστές ασθένειες, όπως η φυματίωση και η λοίμωξη από HIV, δεν υπάρχουν αποτελεσματικά ή διαθέσιμα εμβόλια, αντίστοιχα. Την τελευταία δεκαετία, η αλματώδης εξέλιξη στην τεχνολογία στοχευόμενης επιλογής, παραγωγής και παρουσίασης των κατάλληλων αντιγόνων στα κύτταρα του ανοσοποιητικού, επιτρέπει την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη παραγωγή νέων εμβολίων. Η πρόοδος αυτή, προϊόν βασικής έρευνας πολλών δεκαετιών στη μοριακή βιολογία και βιοτεχνολογία, είχε ευεργετικά αποτελέσματα και συνέβαλε καθοριστικά στην ταχεία ανάπτυξη αποτελεσματικών και ασφαλών εμβολίων έναντι της νόσου COVID-19.

Τα εμβόλια έναντι του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά στην πρόληψη της νόσου COVID-19 και των επιπλοκών της, με ποσοστά προστασίας που ξεπερνούν το 90% και αποτελούν το πιο ισχυρό όπλο της ανθρωπότητας στην αντιμετώπιση της εξελισσόμενης πανδημίας. Όπως όλα τα φαρμακευτικά προϊόντα, τα εμβόλια έναντι του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2, έχουν λάβει έγκριση μετά από κλινικές μελέτες ασφάλειας και αποτελεσματικότητας σε μεγάλο αριθμό υγειών εθελοντών.

Η διεθνής επιστημονική κοινότητα με κριτήρια διαφάνειας, υπευθυνότητας και επιστημονικής εγκυρότητας παρακολουθεί στενά και ενημερώνει σε πραγματικό χρόνο για όλες τις εξελίξεις που αφορούν την αποτελεσματικότητα και τις ανεπιθύμητες αντιδράσεις των εμβολίων για τη νόσο COVID-19. Τα εμβόλια αυτά έχουν πλέον χορηγηθεί σε πολλά εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο, με εξαιρετικά αποτελέσματα τόσο στην αποτελεσματικότητα αλλά στο προφίλ ασφαλείας τους.

Ο δύσκολος αγώνας που έχει μπροστά της η ανθρωπότητα είναι η έγκαιρη δημιουργία ενός τείχους ανοσίας με μοναδικά όπλα τον μαζικό εμβολιασμό και τα μέτρα επιδημιολογικής πρόληψης για τον περιορισμό της διασποράς νέων μεταλλάξεων του ιού και τον έλεγχο της πανδημίας. Είναι χρέος όλων μας να εμπιστευθούμε την επιστήμη και να εμβολιασθούμε εγκαίρως προστατεύοντας τόσο τον εαυτό μας όσο και τους συνανθρώπους μας από τη νόσο COVID-19.