Περί… κυβερνησιμότητας των Δήμων

Ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας μίλησε σήμερα στην Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Τάξης και Διοίκησης της Βουλής, στη συνεδρίαση για την επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών «Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών».
Ο Δημήτρης Παπαστεργίου τόνισε ότι το νομοσχέδιο κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση , δίνοντας λύσεις και διεξόδους στο ζήτημα της κυβερνησιμότητας των Δήμων, που δημιούργησε η εφαρμογή της απλής αναλογικής.

Επισήμανε επίσης ότι πολλές από τις θέσεις και προτάσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στο πλαίσιο της διαβούλευσης που προηγήθηκε, ελήφθησαν υπόψη και συμπεριλήφθηκαν στα άρθρα του νομοσχεδίου.

Παράλληλα όμως ζήτησε να συμπεριληφθούν σε αυτό και οι νέες επισημάνσεις και προτάσεις, οι οποίες έχουν ψηφιστεί από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ και αποτελούν απόψεις του συνόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Στόχος αυτών των αλλαγών είναι να διορθωθούν κάποια σημεία που χρήζουν βελτίωσης, όπως π.χ. το θέμα που αφορά τη μείωση του αριθμού των δημοτικών συμβούλων, το ύψος των παραβόλων για υποβολή υποψηφιότητας που κρίνονται υπέρογκα, καθώς και ο τρόπος εκλογής των Προέδρων των δημοτικών κοινοτήτων, όπου η ΚΕΔΕ προτείνει Πρόεδρος να εκλέγεται ο πρώτος σε σταυρούς υποψήφιος του πλειοψηφούντος συνδυασμού, στην εκάστοτε Δημοτική Κοινότητα.

Δήλωση του Προέδρου της ΚΕΔΕ, Δημήτρη Παπαστεργίου:

Η ξεκάθαρη θέση της Αυτοδιοίκησης, για ανάγκη αλλαγής του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής που έφερε ακυβερνησία στους Δήμους, έγινε αποδεκτή από την κυβέρνηση. Το νέο εκλογικό σύστημα των αυτοδιοικητικών εκλογών και η αύξηση της θητείας των αιρετών διοικήσεων, διασφαλίζουν την κυβερνησιμότητα των Δήμων, παρέχουν τον απαραίτητο πολιτικό χρόνο για να υλοποιηθούν οι προγραμματικές θέσεις που τέθηκαν υπόψη των πολιτών, ενώ εξασφαλίζεται και η εκπροσώπηση στο δημοτικό συμβούλιο των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, που έχουν αποδοχή από τις τοπικές κοινωνίες. Αν εισακουστούν και οι επιμέρους παρατηρήσεις που εξέφρασα όσον αφορά τον αριθμό των μελών των δημοτικών συμβουλίων, το ύψος των παραβόλων και το μοντέλο εκλογής των Προέδρων των δημοτικών κοινοτήτων, νομίζω ότι θα έχει γίνει ένα σημαντικό βήμα μπροστά όσον αφορά την επόμενη μέρα της αυτοδιοίκησης, προς όφελος των πολιτών. Απομένει να ολοκληρωθεί η επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση, που αφορά την αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων και την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση

Ακολουθούν αναλυτικά προτάσεις της ΚΕΔΕ, που κατέθεσε ο Πρόεδρος, Δημήτρης Παπαστεργίου στην Βουλή:

ΕΚΛΟΓΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ

ΜΕΡΟΣ Α’

ΕΚΛΟΓΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

Άρθρο 3

Δημοτικές Αρχές

Στο σχετικό άρθρο του νομοσχεδίου που είχε τεθεί σε διαβούλευση και στην παρ.2 προσδιορίζεται ο αριθμός των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου.

Έτσι έχουμε δημοτικά συμβούλια σε δήμους με πληθυσμό έως δύο χιλιάδες (2.000) κατοίκους με ένδεκα (11) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό από δύο χιλιάδες έναν έως πέντε χιλιάδες (2.001 – 5.000) κατοίκους δεκατρία μέλη (13), σε δήμους με πληθυσμό από πέντε χιλιάδες έναν έως δέκα χιλιάδες (5.001-10.000) κατοίκους δεκαεπτά μέλη (17), σε δήμους με πληθυσμό από δέκα χιλιάδες έναν έως τριάντα χιλιάδες (10.001 – 30.000) κατοίκους είκοσι ένα (21), σε δήμους με πληθυσμό από τριάντα χιλιάδες έναν έως πενήντα χιλιάδες (30.001-50.000) κατοίκους είκοσι επτά (27), σε δήμους με πληθυσμό από πενήντα χιλιάδες έναν έως εκατό χιλιάδες (50.001-100.000) κατοίκους τριάντα τρεις (33), σε δήμους με πληθυσμό από εκατό χιλιάδες έναν έως διακόσιες χιλιάδες (100.001-200.000) κατοίκους τριάντα επτά (37), και σε δήμους με πληθυσμό από διακόσιες χιλιάδες έναν (200.001) και άνω κατοίκους σαράντα ένα (41).

Στο νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση ο αριθμός των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου διαμορφώθηκε ως εξής:

Δημοτικά συμβούλια σε δήμους με πληθυσμό έως δύο χιλιάδες (2.000) κατοίκους με δεκατρία (13) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό από δύο χιλιάδες έναν έως πέντε χιλιάδες (2.001 – 5.000) κατοίκους δεκαπέντε μέλη (15), σε δήμους με πληθυσμό από πέντε χιλιάδες έναν έως δέκα χιλιάδες (5.001-10.000) κατοίκους δεκαεννιά μέλη (19), σε δήμους με πληθυσμό από δέκα χιλιάδες έναν έως τριάντα χιλιάδες (10.001 – 30.000) κατοίκους είκοσι πέντε (25), σε δήμους με πληθυσμό από τριάντα χιλιάδες έναν έως πενήντα χιλιάδες (30.001-50.000) κατοίκους είκοσι εννιά (29), σε δήμους με πληθυσμό από πενήντα χιλιάδες έναν έως εκατό χιλιάδες (50.001-100.000) κατοίκους τριάντα πέντε (35), σε δήμους με πληθυσμό από εκατό χιλιάδες έναν έως διακόσιες χιλιάδες (100.001-200.000) κατοίκους τριάντα εννιά (39), και σε δήμους με πληθυσμό από διακόσιες χιλιάδες έναν (200.001) και άνω κατοίκους σαράντα τρεις (43).

Η άποψη της ΚΕΔΕ που είχε εκφραστεί και με αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου είναι ότι η μείωση αυτή θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα δεδομένου ότι υπάρχουν δήμοι διαφόρων ταχυτήτων, υφής και χαρακτηριστικών. Υπάρχουν δήμοι που προήλθαν από συνενώσεις πολλών Δήμων.

Πρόταση της ΚΕΔΕ είναι να τροποποιηθεί το πληθυσμιακό κριτήριο των Δήμων που ανεβαίνουν πληθυσμιακή κλίμακα και προέρχονται από συνενώσεις άνω των έξι Δημοτικών Ενοτήτων στο 10.001 έως 150.000 κατοίκους, (αντί του 10.001 έως 50.001 και άνω κατοίκους).

Άρθρο 4

Αρχές Δημοτικών Κοινοτήτων

Σύμφωνα με την από 21/5/21 επιστολή του Προέδρου της ΠΕΔΑ ζητείται να επανέλθει η διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 2 του προσχεδίου αναφορικά με την εκλογή συμβουλίου Δημοτικών Κοινοτήτων.
Συγκεκριμένα η ΠΕΔΑ, ζητά την άμεση επαναφορά της προαναφερθείσας διάταξης με το ακόλουθο περιεχόμενο: «Δεν εκλέγονται συμβούλια δημοτικής κοινότητας στους δήμους της Περιφέρειας Αττικής, με εξαίρεση τους Δήμους Ωρωπού, Διονύσου, Λαυρίου, Σαρωνικού, Αθήνας, Τροιζηνίας- Μεθάνων και Μάνδρας – Ειδυλλίας».

Την παραπάνω διάταξη σύμφωνα με την επιστολή, την ζητούν με σχετικές αποφάσεις Δημοτικών Συμβουλίων τους, όλοι οι προαναφερόμενοι Δήμοι.

Σημειώνεται ότι στην παρ. 4 του άρθρου 2 του προσχεδίου του νόμου αναφέρονταν επίσης ότι:
«Δεν εκλέγονται συμβούλια Δημοτικής Κοινότητας στους δήμους Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Κορδελιού – Ευόσμου, Νεάπολης – Συκεών και Παύλου Μελά της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης».

Για την παρούσα διάταξη η ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, στις από 12/2/2021, παρατηρήσεις της, στην υπ΄αρ. 5 παρατήρηση της αναφέρει: «Η κατάργηση των Δημοτικών Κοινοτήτων αρθ.2 παρ. 3 & 4 δεν είναι θετικό για το θεσμό της Τ.Α., οι Δημοτικές Κοινότητες είναι φυτώριο εμβρυουλκών στελεχών (υπερψήφισαν 18 & 3 καταψήφισαν)».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’

ΕΚΛΟΓΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ – ΕΔΡΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ

Άρθρο 12

Εκλογικές Περιφέρειες

Δεν έχει ληφθεί υπόψη το ιδιόμορφο καθεστώς των 134 κοινοτήτων οι οποίες εκλέγουν απευθείας Δημοτικούς Συμβούλους, με πολύ μικρό αριθμό ψήφων (εκλαμβανόμενες ως οιωνοί Δημοτικές Ενότητες), όπως είχε προταθεί από την ΚΕΔΕ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’

ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ – ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΛΟΓΩΝ

Άρθρο 15

Κατάρτιση συνδυασμών – Υποβολή υποψηφιοτήτων

Στην παρ.6 περ. β του άρθρου αυτού του προς ψήφιση νομοσχεδίου προβλέπεται κατάθεση ηλεκτρονικού παραβόλου. Δηλαδή, « Ηλεκτρονικό παράβολο από το οποίο προκύπτει ότι ο υποψήφιος δήμαρχος, κάθε υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος και κάθε υποψήφιος σύμβουλος δημοτικής κοινότητας και ο πρόεδρος της δημοτικής κοινότητας, έχει καταθέσει υπέρ του δημοσίου ποσό των διακοσίων (200), ογδόντα (80) ευρώ και πενήντα (50) ευρώ και δέκα (10) ευρώ αντίστοιχα. Το κάθε παράβολο μπορεί να είναι είτε ατομικό, ανά υποψήφιο, είτε για το σύνολο ή μέρος του συνδυασμού. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών μπορεί να αναπροσαρμόζονται τα ανωτέρω ποσά.»

Είχε προταθεί από την ΚΕΔΕ η μείωση του παραβόλου σε 10 ευρώ για τους εκπροσώπους τοπικών συμβουλίων, 50 ευρώ για τους υποψηφίους δημοτικών κοινοτήτων και 100 ευρώ για τους υποψήφιους δημάρχους.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ’

ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΑ – ΣΤΑΥΡΟΙ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ

Άρθρο 22

Σταυροί προτίμησης

Στο σχετικό άρθρο που είχε τεθεί προς διαβούλευση ο εκλογέας εκφράζει την προτίμηση του σε υποψήφιο συνδυασμού, σημειώνοντας στο ψηφοδέλτιο σταυρό παραπλεύρως του ονόματός του.

Για την εκλογή δημοτικών συμβούλων, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός (1) ή δύο (2) ή τριών (3) υποψηφίων. Εφόσον ο συνολικός αριθμός μελών του δημοτικού συμβουλίου είναι μεγαλύτερος ή ίσος των είκοσι ένα (21) ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του και υπέρ έως και τεσσάρων (4) υποψηφίων…..

ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ότι έχει μάλλον γίνει λάθος στον αριθμό μελών του δημοτικού συμβουλίου όπου προβλέπεται να είναι μεγαλύτερος ή ίσος των είκοσι ένα (21) και πιθανόν είναι 25.

Στο νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση προστέθηκε παρ.4 ως εξής : «Για την εκλογή προέδρου της δημοτικής κοινότητας, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμηση του υπέρ ενός (1) υποψηφίου.», το οποίο είχε ζητηθεί από την ΚΕΔΕ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ’

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ

Άρθρο 26

Κατανομή των Εδρών του Δημοτικού Συμβουλίου

Στην παρ.4 εδάφιο α του νομοσχεδίου που έχει κατατεθεί ορίζεται ότι: «Δικαίωμα εκλογής δημοτικού συμβούλου έχει συνδυασμός ο οποίος κατά τον πρώτο γύρο εκλογών συγκέντρωσε ποσοστό τουλάχιστον τρία τοις εκατό (3%) του συνολικού αριθμού των εγκύρων ψηφοδελτίων.»

Η ΚΕΔΕ είχε προτείνει το πλαφόν εισόδου να είναι ανάλογο του εκλογικού μέτρου. Θα μπορούσε το πλαφόν εισόδου να είναι το εκλογικό μέτρο συν 1.

Άρθρο 29

Εκλογή Συμβούλων Δημοτικών Κοινοτήτων

Στο άρθρο 29 του παρόντος νομοσχεδίου προβλέπεται η εκλογή Συμβούλων Δημοτικών Κοινοτήτων του επιτυχόντος συνδυασμού αλλά δεν προβλέπεται ο τρόπος εκλογής του προέδρου.

Θα πρέπει να υπάρξει σαφής διατύπωση του τρόπου εκλογής του πρόεδρου για την οποία η ΚΕΔΕ προτείνει να εκλέγεται ο πρώτος σε σταυρούς υποψήφιος του πλειοψηφούντος συνδυασμού.

Για το άρθρο αυτό επισυνάπτονται και σχετικές αποφάσεις των ΠΕΔ Αττικής και ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας.

Άρθρο 30

Εκλογή Προέδρων Δημοτικών Κοινοτήτων

Στο νομοσχέδιο που είχε κατατεθεί προς διαβούλευση, στις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μέχρι και τριακόσιους (300) κατοίκους πρόεδρος κοινότητας εκλέγεται ο υποψήφιος στον οποίο καταμετρήθηκαν τα περισσότερα έγκυρα ψηφοδέλτια κατά την αρχική ψηφοφορία.

Στο νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί προς ψήφιση έγινε η εξής τροποποίηση σε συνδυασμό με τη σταυροδοσία του άρθρου 22

Ειδικότερα για τις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μέχρι και τριακόσιους (300) κατοίκους, κάθε συνδυασμός μπορεί να έχει πάνω από έναν (1) υποψήφιο πρόεδρο. Πρόεδρος εκλέγεται ο πρώτος σε σταυρούς, ανεξαρτήτως συνδυασμού, από τον πρώτο γύρο.