Ο Λιαντίνης, αν ζούσε σήμερα…

ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ

Αν ζούσε σήμερα ο καθηγητής Δημήτρης Λιαντίνης , ποια θα ήταν η τοποθέτησή του για την παιδεία στην Ελλάδα , ποιο το ήθος και το ύφος των ανθρώπων για τις αξίες της ζωής .

Εάν ο καθηγητής Δημήτρης Λιαντίνης ζούσε σήμερα, η φωνή του θα ήταν μία από τις πιο αιχμηρές και ασυμβίβαστες έναντι της σύγχρονης πραγματικότητας. Η σκέψη του, διαποτισμένη από την αρχαιοελληνική φιλοσοφία, τη σκληρή αλήθεια της ανθρώπινης θνητότητας και τη διαρκή αναζήτηση της γνώσης, θα στεκόταν ως αμείλικτος κριτής της σύγχρονης παιδείας, του ήθους των ανθρώπων, της ευρωπαϊκής πολιτικής κρίσης και της απώλειας νοήματος στη ζωή των ανθρώπων.

1. Η Παιδεία στην Ελλάδα Σήμερα
Ο Λιαντίνης ήταν σφοδρός επικριτής της εκπαίδευσης στην εποχή του, και η σημερινή κατάσταση θα τον έβρισκε ακόμα πιο αυστηρό και αμείλικτο.

1.1 Η Εκπαίδευση ως Επιφανειακή Συσσώρευση Πληροφοριών
Σήμερα, η εκπαίδευση έχει μετατραπεί σε μία διαδικασία αποστήθισης και συσσώρευσης πληροφοριών χωρίς ουσιαστική κατανόηση. Ο Λιαντίνης θα επεσήμαινε πως οι νέοι δεν εκπαιδεύονται να σκέφτονται, αλλά να απομνημονεύουν και να αναπαράγουν γνώσεις χωρίς κρίση και σύνδεση με τη ζωή.

1.2 Η Απομάκρυνση από την Κλασική Παιδεία
Η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών και της κλασικής γραμματείας έχει υποβαθμιστεί, και αυτό θα τον εξόργιζε. Για τον Λιαντίνη, η επαφή με τη σοφία των Ελλήνων φιλοσόφων και τραγικών ποιητών ήταν θεμελιώδης για τη διαμόρφωση του ανθρώπινου ήθους. Θα θεωρούσε ότι η ελληνική παιδεία μετατράπηκε σε ένα σύστημα χωρίς ρίζες, απομακρυσμένο από το πνευματικό του βάθος.

1.3 Η Αποτυχία της Παιδαγωγικής
Ο Λιαντίνης έβλεπε τον δάσκαλο ως πνευματικό καθοδηγητή, όχι ως υπάλληλο που απλώς μεταδίδει γνώσεις. Σήμερα, όπου η εκπαίδευση αντιμετωπίζεται ως τυποποιημένη διαδικασία και όχι ως ζωντανή σχέση μαθητή και δασκάλου, θα έβλεπε μια τραγική απώλεια του νοήματος της διδασκαλίας.

2. Το Ήθος και το Ύφος των Ανθρώπων για τις Αξίες της Ζωής

2.1 Η Απομάκρυνση από τις Διαχρονικές Αξίες
Ο Λιαντίνης πίστευε στη σημασία του ήθους, της αρετής, της γενναιότητας και της αλήθειας. Σήμερα, σε μια κοινωνία όπου κυριαρχεί ο υλισμός, η επιφανειακότητα και η διαρκής αναζήτηση ευκολίας, θα κατέκρινε τη γενική έλλειψη αυτών των αρχών.

2.2 Η Κυριαρχία του Καταναλωτισμού
Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από μία διαρκή εμπορευματοποίηση των πάντων: η τέχνη, η εκπαίδευση, οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων έχουν μετατραπεί σε προϊόντα προς πώληση. Ο Λιαντίνης θα κατέκρινε τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ζουν πλέον για να καταναλώνουν, χωρίς να αναρωτιούνται για το βαθύτερο νόημα της ύπαρξής τους.

2.3 Η Έλλειψη Αυτογνωσίας
Για τον Λιαντίνη, το «γνώθι σαυτόν» του Σωκράτη ήταν θεμελιώδες. Σήμερα, όπου οι άνθρωποι είναι απορροφημένοι από τις επιφανειακές επιταγές της κοινωνίας και αποφεύγουν τη βαθύτερη ενδοσκόπηση, θα έβλεπε μια τραγική απομάκρυνση από την ουσία της ύπαρξης.

3. Η Τοποθέτησή του για τα Σύγχρονα Ευρωπαϊκά Δρώμενα
Ο Λιαντίνης ήταν εθνικά σκεπτόμενος αλλά όχι εθνικιστής. Πίστευε στη δύναμη της ελληνικής σκέψης, αλλά γνώριζε επίσης ότι η Ευρώπη είναι ένα πεδίο πολιτισμικών συγκρούσεων και παρακμής.

3.1 Η Κρίση των Ευρωπαϊκών Αξιών
Η Ευρώπη σήμερα διέρχεται μια ηθική και πολιτισμική κρίση. Οι αρχές της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και του ανθρωπισμού έχουν αντικατασταθεί από γραφειοκρατία, συμφέροντα και κυνισμό. Ο Λιαντίνης θα κατέκρινε τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη έχει χάσει τον προσανατολισμό της και έχει μετατραπεί σε ένα μηχανιστικό σύστημα που δεν καλλιεργεί πλέον πνευματικότητα και παιδεία.

3.2 Η Εξάρτηση από την Υλική Ευημερία
Οι σύγχρονοι Ευρωπαίοι δίνουν έμφαση στην οικονομία και την τεχνολογία, αλλά αγνοούν τη φιλοσοφία και την πνευματική καλλιέργεια. Ο Λιαντίνης θα θεωρούσε ότι η Ευρώπη έχει ξεχάσει τις ρίζες της και προσπαθεί να επιβιώσει βασιζόμενη αποκλειστικά στο χρήμα και την τεχνολογική εξέλιξη, παραμελώντας την ανθρώπινη ψυχή.

3.3 Η Αποδυνάμωση της Ελλάδας μέσα στην Ευρώπη
Ο Λιαντίνης θα έβλεπε την Ελλάδα ως έναν λαό που έχει απομακρυνθεί από την ουσία του, υποταγμένο σε ξένα συμφέροντα και ανίκανο να ανακτήσει τη δική του πνευματική αυτάρκεια.

4. Το Νόημα της Ζωής των Ανθρώπων
4.1 Ο Θάνατος ως Οδηγός για τη Ζωή
Ο Λιαντίνης θεωρούσε πως το κλειδί για τη ζωή είναι η αποδοχή του θανάτου. Στη σύγχρονη κοινωνία, που τον αποφεύγει και τον απωθεί, θα έβλεπε μια τραγική έλλειψη κατανόησης της ανθρώπινης ύπαρξης.

4.2 Η Αναζήτηση της Αλήθειας
Το νόημα της ζωής, σύμφωνα με τη διδασκαλία του, βρίσκεται στην αναζήτηση της γνώσης, της αυτογνωσίας και της αλήθειας. Σήμερα, που οι άνθρωποι αναλώνονται σε επιφανειακές απολαύσεις, θα τους παρότρυνε να στραφούν προς τη σοφία των Ελλήνων φιλοσόφων και να αναζητήσουν την ουσία της ύπαρξής τους.

4.3 Η Επιστροφή στις Ρίζες του Ελληνικού Πνεύματος
Η λύση, κατά τον Λιαντίνη, θα ήταν η επιστροφή στον ελληνικό τρόπο σκέψης: λιτός βίος, υψηλή πνευματική καλλιέργεια, ηρωική στάση απέναντι στη ζωή.

5. Η Θρησκεία και το Ιερατικό Σχήμα .

Αν ζούσε σήμερα, ο Λιαντίνης θα έβλεπε τη θρησκεία και την Εκκλησία ως θεσμούς που έχουν απομακρυνθεί από την αυθεντική πνευματική αναζήτηση. Θα υποστήριζε πως ο άνθρωπος δεν πρέπει να ζει με ψεύτικες ελπίδες για τη μεταθανάτια ζωή, αλλά να αποδεχθεί το πεπερασμένο της ύπαρξής του και να αντλήσει νόημα από τη γνώση, την τέχνη και τη φιλοσοφία.

Ο Λιαντίνης δεν θα επέκρινε μόνο την Εκκλησία, αλλά και τους ίδιους τους ανθρώπους, που προτιμούν την εύκολη λύση της πίστης αντί της δύσκολης πορείας της γνώσης και της αυτογνωσίας.

Το μήνυμά του θα ήταν σαφές:

Ζήστε με αλήθεια, αποδεχτείτε τον θάνατο και δημιουργήστε το δικό σας νόημα στη ζωή, χωρίς να αναζητάτε σωτηρία σε δόγματα και θεσμούς που σας κρατούν σε πνευματική αδράνεια.

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που θα εντόπιζε είναι η αντίφαση μεταξύ της διδασκαλίας της Εκκλησίας και της πραγματικής συμπεριφοράς των ιερέων. Ενώ ο χριστιανισμός κηρύττει την ταπεινότητα και την απλότητα, πολλές εκκλησιαστικές προσωπικότητες ζουν μέσα σε πλούτο και δύναμη. Ο Λιαντίνης θα θεωρούσε αυτή την υποκρισία ως απόδειξη της απομάκρυνσης της Εκκλησίας από το πραγματικό της νόημα.

Συμπέρασμα

Ο Λιαντίνης, αν ζούσε σήμερα……….., θα ήταν ένας δάσκαλος που θα κατακεραύνωνε τη σύγχρονη παρακμή. Θα πρότεινε ως λύση την επιστροφή στην ελληνική παιδεία, στην αυτογνωσία και στη συνειδητή αποδοχή του θανάτου ως θεμελίου για μια αυθεντική ζωή.

*Αποστολίδης Σωτήρης
Εκπαιδευτής Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.
Τεχνικός Δικτύων Broadband
Microsoft Certified Professional