Οι Νέοι Επιβάτες διεκδικούν το νέο “Αρχιγένειο”

Οι Νέοι Επιβάτες διεκδικούν το νέο “Αρχιγένειο”

Πανστρατειά στους Νέους Επιβάτες, προκειμένου να ικανοποιηθεί το αίτημα της επαναλειτουργίας του “Αρχιγένειου”.

Διαβάστε την επιστολή που υπογράφει η κ. Μαριάνθη Παλάζη:

“Για πρώτη φορά, από την ίδρυση των Νέων Επιβατών το 1923, δεν θα λειτουργήσουν οι τάξεις της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (2024/25).

Εδώ και δέκα χρόνια υπάρχει πρόβλημα κλίσης σε δύο από τις τρεις προκατασκευασμένες αίθουσες, που από τη δεκαετία του 1990 ενίσχυσαν το πέτρινο Αρχιγένειο Δημοτικό Σχολείο, χωρίς ωστόσο να ληφθούν μέτρα αποκατάστασης, ενώ προσφάτως έγιναν άλλες βελτιωτικές εργασίες (στον αύλειο χώρο), και από τις αρχές καλοκαιριού του 2024, υπήρχαν πληροφορίες για πρόβλημα και στο Αρχιγένειο («ρηγμάτωση»). Στις αρχές Αυγούστου, οι γονείς επισήμως πληροφορήθηκαν ότι κρίθηκε ακατάλληλη η λειτουργία του σχολείου από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Θερμαϊκού. Τότε προτάθηκε να φιλοξενηθεί προσωρινά το σχολείο σε κτήριο στη γειτονική Περαία. Οπότε, εκτός από τη μεγάλη και δυσάρεστη ανατροπή της καθημερινότητας παιδιών και γονιών, προέκυψε και το πρόβλημα της μετακίνησης.

Αυτό δεν είναι το πρώτο πλήγμα που δέχεται η εκπαίδευση στους Ν. Επιβάτες. Προηγήθηκε η απώλεια της άδειας λειτουργίας Λυκείου, όταν η Κοινότητα Ν. Επιβατών εντάχθηκε στον νεοσύστατο Δήμο Θερμαϊκού (1998), και από τότε η άδεια χρησιμοποιείται για τη λειτουργία Λυκείου στην Περαία.

Από την ένταξη σε Δήμο κτίσθηκαν αρκετά σχολεία στην Περαία, αλλά κανένα στους Ν. Επιβάτες, ενώ υπήρχε ανάγκη μεγαλύτερου διδακτηρίου για το δημοτικό σχολείο, με τη δικαιολογία ότι δεν υπάρχει χώρος. Εκείνο που πραγματικά δεν υπήρχε ήταν βούληση διεκδίκησης, γιατί τίποτε δεν χαρίζεται.

Τα υπάρχοντα διδακτήρια των Ν. Επιβατών υπήρξαν αποτέλεσμα διεκδικήσεων. Το Αρχιγένειο Δημοτικό Σχολείο του 1957 υπήρξε έργο του Συλλόγου Κυριών Νέων Επιβατών, όπως έμεινε γνωστός ο σύλλογος που ίδρυσαν και διοίκησαν για περισσότερο από 40 χρόνια απόφοιτες των Αρχιγενείων Διδασκαλείων Επιβατών Αν. Θράκης, ο οποίος ενεργοποίησε το δίκτυο αλληλεγγύης διασκορπισμένων πατριωτών και διεκδίκησε, μεταξύ άλλων, το αρχιγένειο κληροδότημα (οι διεκδικήσεις τους έχουν δημοσιευθεί). Απώτερος στόχος του Συλλόγου Κυριών ήταν η δημιουργία ενός -έστω μικρού- Αρχιγένειου συγκροτήματος, που θα συνέχιζε την παράδοση του τόπου. Τον αγώνα αυτόν συνέχισαν νεότεροι και πέτυχαν την ίδρυση γυμνασιακού παραρτήματος (1979) και στη συνέχεια την ανέγερση Γυμνασίου, που συνοδεύτηκε με άδεια Λυκείου το 1986 (επίκειται έκδοση των κοινοτικών πεπραγμένων της περιόδου).

Εκείνο που ενέπνεε τις διεκδικήσεις ήταν η «φιλοπατρία» των προγόνων. Αυτή ενέπνευσε και στον εξ Επιβατών καταγόμενο Σαράντη Αρχιγένη το έργο που τον ανέδειξε σε εθνικό ευεργέτη, τα Αρχιγένεια Διδασκαλεία: διμερές εκπαιδευτικό συγκρότημα, θηλέων (1857-1922) και αρρένων (1868-1894), σε έκταση 40 στρεμμ. με 6 κτήρια, από τα οποία το θηλέων υπήρξε ένα από τα παλαιότερα και μακροβιότερα εκπαιδευτήρια για κορίτσια και το εκπαιδευτικό συγκρότημα στο σύνολό του ένα από τα μεγαλύτερα της ελληνορθόδοξης κοινότητας. Γιατί, σύμφωνα με τον Αρχιγένη, οι πρόγονοι «πάσαις δυνάμεσι ως εκ του υστερήματος εφρόντιζον προ παντός άλλου περί της διατηρήσεως των σχολείων θεωρούντες αυτά ως το πολυτιμότερον κειμήλιον της πατρίδος και δικαίως· εφρόντιζον δε καταβάλλοντες έκαστος το κατά δύναμιν, ότι το κατά δύναμιν και Θεώ φίλον» (1866).

Επειδή, λοιπόν, δεν έχει γίνει κανένα έργο στους Ν. Επιβάτες από την ένταξή μας σε Δήμο,
Επειδή κινδυνεύει να πληγεί η δυναμικότητα του δημοτικού μας σχολείου αν οι γονείς εγγράψουν τα παιδιά τους σε άλλα σχολεία,
Επειδή οφείλουμε σχολεία στις νέες γενιές αλλά και στις παλαιότερες, για να μην είναι ανούσιες οι ετήσιες εκδηλώσεις μνήμης των ευεργετών,
Επειδή τα σχολεία είναι καθοριστικά για την τοπική μας ύπαρξη και πολιτιστική συνέχεια,
Επειδή, τέλος, οι τόποι υπάρχουν όσο τους υπερασπιζόμαστε,
ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ

1) την ανέγερση διδακτηρίου για να στεγάσει το ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΕΩΝ ΕΠΙΒΑΤΩΝ

είτε στον ήδη υπάρχοντα χώρο, με την ανάδειξη του Αρχιγένειου Δημοτικού Σχολείου (και την κατάργηση όλων των υπολοίπων), το οποίο πρέπει να αναγνωρισθεί διατηρητέο και, αν δεν χρησιμοποιηθεί ως διδακτήριο, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως Μουσείο Εκπαίδευσης, με ειδικό αφιέρωμα στα Αρχιγένεια Διδασκαλεία Επιβατών.

είτε σε νέο χώρο, με παράλληλη αναγνώριση του πέτρινου Αρχιγένειου Δημοτικού Σχολείου ως διατηρητέου, όπως προαναφέρθηκε.

2) την ανεύρεση χώρου για την ανέγερση ΛΥΚΕΙΟΥ στους ΝΕΟΥΣ ΕΠΙΒΑΤΕΣ.

Όλα αυτά στον άνω οικισμό Ν. Επιβατών για να αποτελέσουν ένα συγκρότημα (που θα μπορούσε να ονομαστεί Αρχιγένειο).

ΚΑΙ ΚΑΛΟΥΜΕ

τους κατοίκους, τους φίλους και τους καταγόμενους από τους Ν. Επιβάτες να υπογράψουν και να διαδώσουν.

Μαριάνθη Φ. Παλάζη,

δρ. νεότερης ιστορίας”.