Σαν σήμερα καταρρέει το κομμουνιστικό καθεστώς στη Βουλγαρία και μαζί του ο ηγέτης του Τοντόρ Ζίφκοφ

Σαν σήμερα στις 18 Νοεμβρίου του 1989 καταρρέει το κομμουνιστικό καθεστώς στη Βουλγαρία και μαζί του ο ηγέτης του Τοντόρ Ζίφκοφ.

Μια μέρα μετά την πτώση του Τείχους η Βουλγαρία έζησε απρόσμενα και σχεδόν χωρίς καμιά προειδοποίηση το τέλος του κομμουνιστικού καθεστώτος.

Η Κεντρική Επιτροπή απομάκρυνε από τα καθήκοντά του τον γγ. Τοντόρ Ζίβκοφ επί 34 χρόνια ηγέτη της Βουλγαρίας. Η «παραίτηση» Ζίβκοφ ανακοινώθηκε στους έκπληκτους Βούλγαρους από τον τότε πρωθυπουργό Γκεόργκι Αθανάσοφ μετά από συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής: «Το πολιτικό γραφείο με τη συμμετοχή όλων των μελών, οι γραμματείς της Κεντρικής Επιτροπής και ο πρόεδρος της Ελεγκτικής Επιτροπής ανέλυσαν όλες τις πτυχές του ζητήματος και αποφάσισαν ομόφωνα να γίνει δεκτή η παραίτηση του συντρόφου Τοντόρ Ζίβκοφ από τα καθήκοντά του ως γγ. και μέλος του πολιτικού γραφείου».

Μέσα σε λίγα λεπτά ο Ζίβκοφ έγινε παρελθόν…

Μετά από 34 χρόνια στο τιμόνι της χώρας ο Τοντόρ Ζίβκοφ αποτελούσε πλέον παρελθόν για τη Βουλγαρία. Είχε πέσει σε δυσμένεια στη Μόσχα. Ο τότε ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κατάρρευση του κομμουνισμού στην Ανατολική Ευρώπη ασκούσε πιέσεις στις σοσιαλιστικές χώρες να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις με το γνωστό σύνθημα περεστρόικα και γκλάσνοστ. Επιπλέον έκλεισε την στρόφιγγα του πετρελαίου και της οικονομικής βοήθειας προς τις χώρες – δορυφόρους. Έτσι χώρες όπως η Βουλγαρία βρέθηκαν σε πολύ δύσκολη οικονομική θέση. Όταν ο Τοντόρ Ζίβκοφ απομακρύνονταν από τα καθήκοντά του είπε ίσως για πρώτη φορά τα πράγματα με το όνομά τους αναφερόμενος στον υπαρκτό σοσιαλισμό: “Βρίσκεται σε κατάσταση κατάρρευσης. Και κανείς δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Και τίθεται το ερώτημα: Ποιός φέρει την ευθύνη;”

Η μετάβαση στη δημοκρατία

Οι κοσμογονικές αλλαγές στη Βουλγαρία διευκόλυναν τις κινήσεις της αντιπολίτευσης, της οποίας ηγούνταν τότε ο μετέπειτα πρόεδρος της χώρας Σέλγου Σέλεφ. Μετά την απομάκρυνση Ζίβκοφ άνοιξε ο δρόμος για περισσότερη δημοκρατία και την οικονομία της αγοράς. Όμως, εκείνο το πρωί της 18ης Νοεμβρίου, ουδείς μπορούσε να φανταστεί ότι ξημέρωνε η κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος, λέει ο πρώην πρόεδρος της χώρας Σέλγου Σέλεφ: «Κανείς δεν περίμενε αυτά που έγιναν. Ακόμα και για τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής ήταν έκπληξη. Όπως έμαθα αργότερα ούτε εκείνα γνώριζαν αυτά που θα ακολουθούσαν την ώρα που πήγαιναν στη συνεδρίαση»