Η Κατερίνα Ζιούτα αρθρογραφεί: “Παιδική κακοποίηση: Κοινωνία και κράτος στο ίδιο έργο θεατές”
Τα μέσα του κράτος πρόνοιας για την αντιμετώπιση της παιδικής κακοποίησης, χάνονται στον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας
Της Κατερίνας Ζιούτα*
Η υπόθεση κακοποίησης της 12χρονης από τον Κολωνό, ανέδειξε με τον χειρότερο τρόπο, τις σοβαρές παθογένειες των αρμόδιων φορέων και την αδυναμία της κοινωνίας να προστατεύσει ανήλικα θύματα από την εκμετάλλευση και την κακοποίηση.
Καταρχήν, τα μέσα που χρησιμοποιεί το κράτος πρόνοιας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της παιδικής κακοποίησης, χάνονται στον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας και του ωχαδερφισμού. Η συγκεκριμένη οικογένεια ήταν γνωστή στις κοινωνικές δομές του Δήμου Αθηναίων, καθώς προμηθευόταν κάθε τόσο τρόφιμα, ρούχα και άλλες παροχές, τα οποία παραλάμβανε είτε η μητέρα είτε η γνωστή 12χρονη. Η πρόνοια του κράτους εξαντλήθηκε στην παροχή επιδομάτων και ειδών επιβίωσης, αφήνοντας σε άλλους (και οι άλλοι στους επόμενους), το δύσκολο έργο της ανίχνευσης και του εντοπισμού βαθύτερων προβλημάτων, της παροχής ψυχολογικής υποστήριξης, της ανθρώπινης παρουσίας που θα μπορούσε να αποτελέσει σανίδα σωτηρίας σήμερα για τη συγκεκριμένη οικογένεια, αύριο για κάθε ευάλωτο και εμπερίστατο συνάνθρωπο μας. Απαιτείται ουσιαστική και ενεργή συμμετοχή των ειδικών που απασχολούνται σε κοινωνικές δομές είτε πρόκειται για ψυχολόγους είτε για κοινωνικούς λειτουργούς, οι οποίοι θα πρέπει, με τη συνδρομή του κράτους, να εξοπλιστούν με τα κατάλληλα μέσα, ώστε να αποκτήσουν ξεκάθαρες αρμοδιότητες προς αυτή την κατεύθυνση. Το ίδιο θα πρέπει να εφαρμοστεί και στα σχολεία, όπου δάσκαλοι, καθηγητές και διευθυντές, διστάζουν, μερικές φορές δικαιολογημένα, να αναλάβουν την ευθύνη για το επόμενο κρίσιμο βήμα, παρόλο που εντοπίζουν στο παιδί, σημάδια ανησυχητικής συμπεριφοράς. Στην περίπτωση δε που ο γονιός είναι ο θύτης, το θέμα γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο, οπότε ένα παιδί που θα μπορούσε να έχει σωθεί, εγκαταλείπεται στο δράμα του.
Η δεύτερη διαπίστωση είναι η απουσία ενσυναίσθησης, τόσο των υπευθύνων, όσο και όλων ημών των υπολοίπων. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει καταγγελίες κοινωνικών λειτουργών για περιπτώσεις ανηλίκων, όπου χρειάστηκε η λήψη συγκεκριμένων μέτρων για την αποφυγή του κακού, οι οποίες όμως κόλλησαν στα γρανάζια της γραφειοκρατίας, της ευθυνοφοβίας ή ακόμη χειρότερα, στην ανεπάρκεια των αρμοδίων κοινωνικών υπηρεσιών. Πρέπει άμεσα, χωρίς άλλη καθυστέρηση, να αντιληφθούμε όλοι, από τον πλέον αρμόδιο μέχρι τον πολίτη που δεν έχει καμία σχέση αλλά βλέπει, ακούει και παρακολουθεί, ότι απαιτείται δράση και όχι λόγια ή ευχολόγια. Ο πολίτης ή ο αρμόδιος καταγγέλλει, ο αρμόδιος κάνει ότι περνάει από το χέρι του για να προστατεύσει μία αθώα ψυχή. Αν συναντήσει στο δρόμο του γραφειοκρατικά προβλήματα, αντιδρά, διαμαρτύρεται και συνεχίζει. Η Πολιτεία ακούει τις φωνές, τις διαμαρτυρίες, επιλαμβάνεται άμεσα των όποιων θεμάτων προκύψουν. Αυτά πρέπει να γίνουν σε μία σωστά δομημένη κοινωνία με αρχές και αξιοπρέπεια. Καλές οι σχετικές δράσεις ακόμα καλύτερες οι καμπάνιες ενημέρωσης αλλά δυστυχώς αποδεικνύεται ότι δεν αρκούν.
Η επόμενη διαπίστωση είναι πως τα παιδιά σπάνια θα μιλήσουν. Τελώντας υπό καθεστώς σύγχυσης και συνήθως απειλών για τα αγαπημένα τους πρόσωπα, υπομένουν το μαρτύριο τους στη σιωπή. Η πολιτεία θα πρέπει να αναζητήσει νέους τρόπους προσέγγισης, καθώς οι υπάρχοντες αποδείχθηκαν ατελέσφοροι.
Όσο για την ευθύνη του καθενός εξ ημών, ας αναλογιστούμε λίγο, ποιον θεωρεί σήμερα η κοινωνία μας έντιμο, πετυχημένο και φιλάνθρωπο. Ο 53χρονος βιαστής είχε όλο το πακέτο…έκανε αγαθοεργίες, πρωτοστατούσε σε εθελοντικές δράσεις της εκκλησίας, έβγαινε selfie με όλους τους γνωστούς πολιτικούς…άρα…άτομο υπεράνω πάσης υποψίας. Πρόκειται δυστυχώς για τον καθρέφτη μιας κοινωνίας που αξιολογεί με βάση την εικόνα, τις υψηλές «γνωριμίες» και τις κενές συναναστροφές, με αποτέλεσμα να πέφτει διαρκώς από τα σύννεφα.
*Η Κατερίνα Ζιούτα είναι πολιτευτής ΝΔ Β’ Θεσσαλονίκης, προϊσταμένη Γ’ Διεύθυνσης Παροχών e-ΕΦΚΑ
