Αρθρο Παναγιώτη Γεωργιάδη: “Σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων, ένα βουβό έγκλημα”
Του Παναγιώτη Γεωργιάδη, υποψηφίου προέδρου Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης
Δικηγόρος Παρ΄ Αρείω Πάγω
Α. Συντονιστής της δημοτικής παράταξης ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΑΖΙ
Μέλος ΔΣ – υπεύθυνος Δημοσίων σχέσεων του ινστιτούτου καταναλωτών Ν.ΙΝΚΑ
“Η καταγγελία της Ολυμπιονίκη Σοφίας Μπεκατώρου, ως κεραυνός εν αιθρία έφερε στην επιφάνεια
ένα ζήτημα «ταμπού» για την Ελληνική κοινωνία, αυτό της σεξουαλικής παρενόχλησης. Λόγω της
ευρείας δημοσιότητας που έλαβε το θέμα, η κοινή γνώμη κατακλύστηκε από απόψεις «ειδικών και
μη», με αποτέλεσμα να προκληθεί τεράστια σύγχυση και παραπληροφόρηση. Και ενώ τι σημαίνει
βιασμός σε γενικές γραμμές γίνεται αντιληπτό από τους περισσότερους, στην περίπτωση της
σεξουαλικής παρενόχλησης υπάρχει άγνοια ή ακόμη χειρότερα ο καθένας το αντιλαμβάνεται
διαφορετικά.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ;
Ως σεξουαλική παρενόχληση νοούνται οι ανεπιθύμητες και δυσάρεστες σεξουαλικές κρούσεις,
αιτήματα για σεξουαλικές χάρες ή άλλη λεκτική ή σωματική επαφή σεξουαλικής φύσεως. Βασικό
κριτήριο του ορισμού είναι η λέξη «ανεπιθύμητες». Η σεξουαλική παρενόχληση μπορεί να πάρει
διάφορες μορφές με σωματική ή λεκτική βία, αλλά και πιο διακριτικές μορφές όπως με την άσκηση
ψυχολογικής βίας και του άμεσου ή έμμεσου εξαναγκασμού. Μπορεί να έχει τη μορφή μια
μακροχρόνιας κατάστασης, ή να είναι ένα μεμονωμένο συμβάν.
Σημαντικό είναι να επισημανθεί ότι η σεξουαλική παρενόχληση δεν ταυτίζεται με το φλερτ ή την
σχέση, όπου συμφωνούν και οι δύο πλευρές και που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να
δαιμονοποιείται. Πρόκειται για μια ανεπιθύμητη για το θύμα πράξη, η οποία του προκαλεί
προσβολή και δυσφορία και μπορεί, σε κάποιες περιπτώσεις, να είναι επικίνδυνη τόσο σε
σωματικό όσο και σε συναισθηματικό επίπεδο. Το θύμα μπορεί να αισθανθεί εκφοβισμό, αμηχανία,
ντροπή ή απειλή.
Στην χώρα μας σύμφωνα με τον νόμο ορίζεται πως, «σεξουαλική παρενόχληση είναι οποιαδήποτε
ανεπιθύμητη λεκτική, μη λεκτική ή σωματική συμπεριφορά σεξουαλικού χαρακτήρα που αποσκοπεί
ή έχει ως αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, ιδίως με τη δημιουργία
εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος (άρθρο 2 περ. δ
του ν. 3896/2010). Επίσης σύμφωνα με το άρθρο 337 ΠΚ περί προσβολής της γενετήσιας
αξιοπρέπειας παρ. 1. «Όποιος με χειρονομίες γενετήσιου χαρακτήρα, με προτάσεις που αφορούν
γενετήσιες πράξεις, με γενετήσιες πράξεις που τελούνται ενώπιον άλλου ή με επίδειξη των
γεννητικών του οργάνων, προσβάλλει βάναυσα την τιμή άλλου, τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα
έτος ή χρηματική ποινή», και σύμφωνα με την παρ. 4. «΄Όποιος προβαίνει σε χειρονομίες
γενετήσιου χαρακτήρα ή διατυπώνει προτάσεις για τέλεση γενετήσιων πράξεων σε πρόσωπο που
εξαρτάται εργασιακά από αυτόν ή εκμεταλλευόμενος την ανάγκη ενός προσώπου να εργαστεί,
τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή. Για την ποινική δίωξη απαιτείται έγκληση».
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΕΙ ΩΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ;
Ανεπιθύμητη επαφή, αγκάλιασμα, φίλημα, χάιδεμα ή πέρασμα κολλητά από το σώμα
κάποιου.
Ήχοι όπως σφύριγμα ή γιουχάισμα, κλείσιμο ματιού και χειρονομίες με σεξουαλικά
υπονοούμενα ακόμη και το επίμονο κοίταγμα με προσβλητικό και άσεμνο τρόπο
Συνεχή και επαναλαμβανόμενα αιτήματα για ραντεβού ή σεξ, παρά το γεγονός ότι δεν
υπάρχει ανταπόκριση ακόμη και έμμονη παρακολούθηση ενός ατόμου
Η αποστολή σημειωμάτων, ηλεκτρονικών μηνυμάτων, φωτογραφιών και βίντεο σεξουαλικής
φύσεως,
Σεξουαλικά σχόλια για την ενδυμασία, την ανατομία ή την εξωτερική εμφάνιση ενός ατόμου,
όπως επίσης και η βαθμολόγηση τους.
η αφήγηση σεξουαλικών ή πρόστυχων ιστοριών ακόμη και ανέκδοτων όταν δεν υπάρχει
συναίνεση του ακροατή που εμφανώς δυσφορεί για αυτό.
ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ;
Η σεξουαλική παρενόχληση μπορεί να γίνει οπουδήποτε – στη δουλειά, στο πανεπιστήμιο, στον
δρόμο, σε ένα μαγαζί, σε ένα κλαμπ, στην παραλία ή κατά τη χρήση κάποιου μέσου μαζικής
μεταφοράς, ή ακόμη και στο σπίτι, δηλαδή οπουδήποτε σε δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο. Επίσης
μπορεί να γίνει εξ αποστάσεως, μέσω internet στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή τηλεφωνικά.
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΔΡΑΣΤΕΣ;
Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δράστες είναι άνδρες, ανεξαρτήτου ηλικίας, και
επαγγέλματος, ωστόσο, αν και πιο σπάνια, είναι και γυναίκες ή διεμφυλικά πρόσωπα. Ο/η Δράστης
μπορεί να είναι εργοδότης, προϊστάμενος, συνάδελφος, υπάλληλος, πελάτης, ένας άγνωστος,
συγγενής, ή κάποιος που αποκαλείται «φίλος», μια ομάδα ανθρώπων, κάποιος που σου κάνει
συνέντευξη για δουλειά.
Σε ένα χαοτικό κόσμο που κυριαρχείται από διαστρεβλωμένα πρότυπα, η γραμμή που διαχωρίζει
το φλερτ από την σεξουαλική παρενόχληση είναι πολλές φορές θολή και δυσνόητη. Ωστόσο ένας
απλός κανόνας είναι ότι το φλερτ γίνεται σεξουαλική παρενόχληση όταν δεν είναι επιθυμητό και
είναι επίμονο. Το «όχι» σημαίνει «όχι». To «ίσως» δεν σημαίνει «ναι». Δεν μπορεί να σημαίνει
τίποτα περισσότερο από αυτό που δηλώνει, «ίσως».