Ενδιαφέρουσα τοποθέτηση της κ. Νιόβης Παυλίδου για τα Τσαϊρια

Η καθηγήτρια και Συμπαραστάτης του Πολίτη και της Επιχείρησης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Ν. Παυλίδου, γράφει για το πρόβλημα στα Τσαΐρια.

της Νιόβης Παυλίδου*

Εδώ και μια δεκαετία στην περιοχή Τσαΐρια, στη Θεσσαλονίκη, ομάδες μονίμων και μετακινούμενων κατοίκων προβαίνουν συστηματικά σε καύση υλικών για να συλλέξουν μέταλλα.

Η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι διαρκής και έντονη, όπως καταγράφεται από εγκατεστημένο δίκτυο παρακολούθησης του περιβάλλοντος. Οι οσμές, οι ρύποι, οι καπνοί, ο φόβος πυρκαγιάς, όλα στο κόκκινο.

Η συσπείρωση και κινητοποίηση των κατοίκων για να λυθεί το πρόβλημα είναι πραγματικά υποδειγματική, για ό,τι εννοούμε «ενεργό πολίτη». Δεν υπάρχει φορέας στον οποίο να μην απευθύνθηκαν, συστηματικά και με επιμονή, ιδίως την τελευταία τριετία. Δήμαρχοι, Περιφερειακή Διοίκηση και Περιφερειακό Συμβούλιο, Αποκεντρωμένη Διοίκηση, Αστυνομία, Πυροσβεστική, Διοίκηση Αεροδρομίου, Εισαγγελικές Αρχές, Συνήγορος του Πολίτη, Περιφερειακός Συμπαραστάτης, Δημοτικός Συμπαραστάτης του τοπικού Δήμου, όλοι έχουν ενημερωθεί για την επικρατούσα κατάσταση. Η μελέτη του ογκώδους φακέλου που έφθασε στο Γραφείο του Περιφερειακού Συμπαραστάτη οδηγεί στο συμπέρασμα ότι είναι δύσκολο να υποδείξει κανείς στους κατοίκους κάτι που δεν έχουν κάνει.

Αλλά και το πιο σημαντικό απ’ όλα, που πρέπει να τονισθεί, είναι ότι, όλοι οι φορείς κινητοποιήθηκαν, συμφώνησαν στην ύπαρξη του προβλήματος, και προέβησαν σε ενέργειες ανάλογα με τις αρμοδιότητές τους. Και όμως, το πρόβλημα είναι ακόμη εδώ! Και χειροτερεύει. Ακόμη και κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του πρωθυπουργού στα εγκαίνια του νέου αεροδρομίου Θεσσαλονίκης, οι καύσεις συνεχίζονταν απρόσκοπτα στα διπλανά αγροτεμάχια. Δεν υπάρχει λύση;

Από τη μελέτη των γεγονότων, προκύπτουν τρία ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις.

Πρώτον, το θέμα της διάρθρωσης των αρμοδιοτήτων. Ναι, όλοι οι φορείς κινητοποιήθηκαν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους. Εάν όμως οι αρμοδιότητές τους έχουν χίλιες αναγνώσεις, επικαλύψεις και κενά, και δεν «κουμπώνουν» μεταξύ τους, δε μπορεί να αντιμετωπισθεί ένα σύνθετο πρόβλημα «από την αρχή μέχρι το τέλος» και να βρεθεί λύση. Κάποιος πρέπει να αναλάβει τον συντονισμό, τη διευθέτηση των θεσμικών κενών και να εποπτεύσει την επίλυση του προβλήματος. Γνωρίζουμε όλοι, ότι καταλήγουμε συχνά σε αυτή τη διαπίστωση στο ελληνικό θεσμικό περιβάλλον. Ας αποφασίσει λοιπόν η πολιτεία μια απάντηση προς στην κατεύθυνση αυτή.

Δεύτερον, η πιθανότητα παραβατικότητας στην ευρύτερη επιχειρηματική δραστηριότητα. Ναι, κάποιος καίει υλικά και συλλέγει μέταλλα. Για διασκέδαση; Πού πάνε; Τί γίνονται; Ο μικροπαραβάτης είναι εμφανής και εύκολος στόχος. Μεγαλύτερος παραβάτης υπάρχει; Ας μας ενημερώσει κάποιος για τον «δρόμο του χρήματος» και ας μας εξηγήσει γιατί δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Η χώρα είναι γεμάτη από καύσεις υλικών για συλλογή μετάλλων. Ως φαίνεται, δεν καταστέλλονται ποτέ οι δραστηριότητες αυτές. Μάλλον «μετακινούνται» από τόπο σε τόπο, για αποσυμφόρηση της όχλησης των ίδιων πάντα πολιτών. Δεν υπάρχουν ευρωπαϊκοί κανόνες και παραδείγματα λύσεων για τα ζητήματα αυτά;

Τρίτον, το θέμα της ενοχοποίησης συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων. Η αναποτελεσματικότητα της διοικητικής μας μηχανής δεν μπορεί να ψάχνει πάντα άλλοθι σε «μόνιμα» χαρακτηριστικά συμπεριφοράς ευάλωτων ή περιθωριοποιημένων κοινωνικών ομάδων. Αν όλα ήταν ρόδινα δεν θα χρειαζόταν να συντηρούμε την σύνθετη διοικητική δομή της χώρας μας. Για τα προβλήματα υπάρχουν οι διοικήσεις, κάθε επιπέδου. Η πολιτεία ενσωματώνει, διαπαιδαγωγεί, θέτει κανόνες και εποπτεύει την εφαρμογή τους. Αν όντως η παραβατικότητα συνδέεται με συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, ας αναλογισθούμε τι κάναμε μέχρι τώρα, πριν φθάσουμε στο «ανάθεμα». Έχουμε αξιοποιήσει επαρκώς τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά κονδύλια; Υπάρχει απολογισμός; Μπορούμε καλύτερα; Πώς πάνε οι άλλες χώρες με παρόμοια κοινωνική σύνθεση;

Η νέα περίοδος ΕΣΠΑ αρχίζει τώρα. Ας σκεφθούμε πέρα από τις συνήθεις πρακτικές, πιο «έξυπνα». Η πολιτεία, με την Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με τις Περιφέρειες, τους Δημάρχους, και διάφορες κοινωνικές δομές, οφείλει να πετύχει τους στόχους για την ένταξη στην αγορά εργασίας όλων των ομάδων που κινδυνεύουν ή βιώνουν περιθωριοποίηση. Οι κάτοικοι στα Τσαΐρια κινητοποιήθηκαν και ανέδειξαν ένα πρόβλημα, που το συναντάμε σε όλη τη χώρα. Περιμένουν μια απάντηση, περιμένουν τη λύση.

*Νιόβη Παυλίδου, Συμπαραστάτης του Πολίτη & της Επιχείρησης, Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονί

Πηγή: https://www.voria.gr