Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος

Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου και αποτελεί την κύρια εκδήλωση του ΟΗΕ από το 1972 για την ενημέρωση του παγκόσμιου κοινού σχετικά με περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.

Το ιστορικό

Το 1972 θεωρείται το σημείο καμπής για την δημιουργία της διεθνούς περιβαλλοντικής πολιτικής. Από τις 5 έως τις 16 Ιουνίου του έτους αυτού πραγματοποιήθηκε στην Στοκχόλμη της Σουηδίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ το πρώτο μεγάλο συνέδριο για περιβαλλοντικά θέματα. Μέχρι τότε τα περιβαλλοντικά ζητήματα θεωρούνταν προβλήματα τοπικά ή περιφερειακά και εντοπίζονταν κυρίως στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, δηλαδή τις περιοχές του κόσμου με μεγάλη βιομηχανική ανάπτυξη. Άλλωστε το περιβάλλον δεν ήταν στις προτεραιότητες του ΟΗΕ, όταν ιδρύθηκε το 1945, αμέσως μετά την λήξη του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Η Διάσκεψη για το Ανθρώπινο Περιβάλλον ή Διάσκεψη της Στοκχόλμης, όπως έμεινε στην ιστορία, είχε ως στόχο να βρεθεί ένας κοινός τόπος από την διεθνή κοινότητα για την διατήρηση και την ενίσχυση του ανθρώπινου περιβάλλοντος.

Στα τέλη του 1972 και συγκεκριμένα στις 15 Δεκεμβρίου, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, εξέδωσε ψήφισμα [A/RES/2994(XXVII)] που όριζε την 5η Ιουνίου (πρώτη ημέρα των εργασιών της Διάσκεψης της Στοκχόλμης) ως Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος και παρότρυνε τις «κυβερνήσεις και τους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών να αναλαμβάνουν κάθε χρόνο την ίδια ημέρα παγκόσμιες δραστηριότητες για τη διατήρηση και την ενίσχυση του περιβάλλοντος, με σκοπό την εμβάθυνση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και την επιδίωξη της αποφασιστικότητας, όπως αυτή εκφράστηκε στη Διάσκεψη της Στοκχόλμης».

Επίσης την ίδια ημέρα, σύνεδροι ενέκριναν ένα άλλο ψήφισμα [A /RES/2997 (XXVII)] που οδήγησε στη δημιουργία του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), του εξειδικευμένου οργανισμού του ΟΗΕ για περιβαλλοντικά θέματα με έδρα το Ναϊρόμπι της Κένυας.

Από τoν πρώτο εορτασμό το 1974, η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος βοήθησε το UNEP να ευαισθητοποιήσει την διεθνή κοινή γνώμη, να αναδείξει θέματα, όπως η εξάντληση της στιβάδας του όζοντος, οι τοξικές χημικές ουσίες, η απερήμωση και η υπερθέρμανση του πλανήτη και να εξελιχθεί σε μια παγκόσμια πλατφόρμα για την ανάληψη δράσης σε επείγοντα περιβαλλοντικά θέματα. Εκατομμύρια άνθρωποι συμμετείχαν με την πάροδο των ετών στις δράσεις για το περιβάλλον, συμβάλλοντας στην αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών, καθώς και στην εθνική και διεθνή περιβαλλοντική πολιτική.

Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2022-Το μήνυμα του γ.γ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, «Μόνο μία Γη», είναι μια πραγματικότητα. Αυτός ο πλανήτης είναι το μόνο μας σπίτι. Είναι ζωτικής σημασίας να διαφυλάξουμε την υγεία της ατμόσφαιράς της, τον πλούτο και την ποικιλομορφία της ζωής στη Γη, τα οικοσυστήματά της και τους πεπερασμένους πόρους της. Αλλά αποτυγχάνουμε να το κάνουμε. Ζητάμε από τον πλανήτη μας να διατηρήσει τρόπους ζωής που δεν είναι βιώσιμοι. Τα φυσικά συστήματα της Γης δεν μπορούν να συμβαδίσουν με τις απαιτήσεις μας.

Αυτό δεν βλάπτει μόνο τη Γη, αλλά και εμάς. Ένα υγιές περιβάλλον είναι απαραίτητο για όλους τους ανθρώπους και όλους τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Παρέχει τρόφιμα, καθαρό νερό, φάρμακα, τη ρύθμιση του κλίματος και προστασία από ακραία καιρικά φαινόμενα. Είναι σημαντικό να διαχειριζόμαστε με σύνεση τη φύση και να διασφαλίζουμε ισότιμη πρόσβαση στις υπηρεσίες της, ιδίως για τα πιο ευάλωτα άτομα και κοινότητες.

Περισσότεροι από 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι πλήττονται από τα υποβαθμισμένα οικοσυστήματα. Η ρύπανση ευθύνεται για περίπου 9 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο. Περισσότερα από 1 εκατομμύριο φυτικά και ζωικά είδη κιΣχεδόν οι μισοί άνθρωποι βρίσκονται ήδη στη ζώνη κινδύνου για το κλίμα και έχουν 15 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από τις κλιματικές επιπτώσεις όπως η ακραία ζέστη, οι πλημμύρες και η ξηρασία. Υπάρχει μια πιθανότητα 50-50 ότι οι ετήσιες μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες θα παραβιάσουν το όριο της Συμφωνίας του Παρισιού των 1,5 βαθμών Κελσίου τα επόμενα πέντε χρόνια. Περισσότεροι από 200 εκατομμύρια άνθρωποι κάθε χρόνο μπορεί να εκτοπιστούν από την κλιματική διαταραχή μέχρι το 2050.

Πριν από πενήντα χρόνια, οι ηγέτες του κόσμου συναντήθηκαν στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Ανθρώπινο Περιβάλλον και δεσμεύτηκαν να προστατεύσουν τον πλανήτη. Αλλά απέχουμε πολύ από το να πετύχουμε. Δεν μπορούμε πλέον να αγνοούμε τις καμπάνες συναγερμού που χτυπούν πιο δυνατά κάθε μέρα.

Η πρόσφατη συνάντηση για το περιβάλλον της Στοκχόλμης+50 επανέλαβε ότι και οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης βασίζονται σε έναν υγιή πλανήτη. Πρέπει όλοι να αναλάβουμε την ευθύνη να αποτρέψουμε την καταστροφή που προκλήθηκε από τις τριπλές κρίσεις της κλιματικής αλλαγής, της ρύπανσης και της απώλειας βιοποικιλότητας.

Οι κυβερνήσεις πρέπει επειγόντως να δώσουν προτεραιότητα στη δράση για το κλίμα και την προστασία του περιβάλλοντος μέσω πολιτικών που προωθούν τη βιώσιμη πρόοδο. Για τον σκοπό αυτό, πρότεινα πέντε συγκεκριμένες συστάσεις για τη δραματική επιτάχυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παντού, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης ανανεώσιμων τεχνολογιών και πρώτων υλών σε όλους, της μείωσης της γραφειοκρατίας, της μετατόπισης των επιδοτήσεων και του τριπλασιασμού των επενδύσεων.

Οι επιχειρήσεις πρέπει να θέσουν τη βιωσιμότητα στο επίκεντρο της λήψης αποφάσεων για χάρη της ανθρωπότητας και της δικής τους κατώτατης γραμμής. Ένας υγιής πλανήτης είναι η ραχοκοκαλιά σχεδόν κάθε βιομηχανίας στη Γη.

Ως ψηφοφόροι και καταναλωτές πρέπει να κάνουμε τις ενέργειές μας να μετράνε: από τις πολιτικές που υποστηρίζουμε, τα τρόφιμα που τρώμε, τις μεταφορές που επιλέγουμε, τις εταιρείες που υποστηρίζουμε. Μπορούμε όλοι να κάνουμε φιλικές προς το περιβάλλον επιλογές που θα καταλήξουν στην αλλαγή που χρειαζόμαστε.

Οι γυναίκες και τα κορίτσια, ειδικότερα, μπορούν να είναι δυναμικοί παράγοντες αλλαγής. Πρέπει να χειραφετηθούν και να συμπεριληφθούν στη λήψη αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα. Ομοίως, η εγχώρια και παραδοσιακή γνώση πρέπει να γίνεται σεβαστή και να αξιοποιείται για να συμβάλει στην προστασία των εύθραυστων οικοσυστημάτων μας.

Η ιστορία έχει δείξει τι μπορεί να επιτευχθεί όταν δουλεύουμε μαζί και βάζουμε τον πλανήτη πάνω από όλα. Στη δεκαετία του 1980, όταν οι επιστήμονες προειδοποίησαν για μια θανατηφόρα τρύπα μεγέθους μιας ηπείρου στο στρώμα του όζοντος, κάθε χώρα δεσμεύτηκε στο Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ για τη σταδιακή κατάργηση των χημικών ουσιών που καταστρέφουν το όζον.

Στη δεκαετία του 1990, η Σύμβαση της Βασιλείας απαγόρευσε την απόρριψη τοξικών αποβλήτων στις αναπτυσσόμενες χώρες. Και, πέρυσι, μια πολυμερής προσπάθεια τερμάτισε την παραγωγή μολυβδούχας βενζίνης – μια κίνηση που θα προωθήσει την καλύτερη υγεία και θα αποτρέψει περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο.

Φέτος και το επόμενο έτος θα παρουσιαστούν περισσότερες ευκαιρίες για την παγκόσμια κοινότητα να επιδείξει τη δύναμη της πολυμερούς προσέγγισης για την αντιμετώπιση των αλληλένδετης περιβαλλοντικής κρίσης μας, από τις διαπραγματεύσεις για ένα νέο παγκόσμιο πλαίσιο βιοποικιλότητας έως την αντιστροφή της απώλειας της φύσης έως τη θέσπιση μιας συνθήκης για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από τα πλαστικά.

Τα Ηνωμένα Έθνη δεσμεύονται να ηγηθούν αυτών των συνεργατικών παγκόσμιων προσπαθειών, διότι ο μόνος τρόπος για να προχωρήσουμε είναι να συνεργαστούμε με τη φύση, όχι εναντίον της. Μαζί μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι ο πλανήτης μας όχι μόνο επιβιώνει, αλλά ευδοκιμεί, επειδή έχουμε μόνο μία Γη.

Πηγή: sansimera.gr